Samuel Blaser

Samuel Blaser: “Consort in Motion” (Kind of Blue) / Boundless (Hat Hut)
Δύο CD με δύο αρκετά διαφορετικά μεταξύ τους πρότζεκτ για τον ελβετό τρομπονίστα Samuel Blaser αυτή τη χρονιά. Το “Consort in Motion”, ηχογραφημένο στο New Jersey με ένα κουαρτέτο όπου συμμετέχει ο Paul Motian, ο πιανίστας Russ Lossing και ο μπασίστας Thomas Morgan, είναι μια φιλόδοξη προσπάθεια να συνδυαστεί το μπαρόκ και η τζαζ, με ένα μίγμα από διασκευές σε έργα τριών ιταλών συνθετών του 17ου αιώνα (Monteverdi, Frescobaldi και Marini) και συνθέσεων του Blaser που τις εμπνεύστηκε από αυτούς. Στην ουσία το μεγαλύτερο μέρος του άλμπουμ είναι αφιερωμένο στον Claudio Monteverdi αφού πέντε από τα δέκα κομμάτια είναι δικά του και δύο ακόμη αναφέρονται σε εκείνον, ενώ το “Ritornello” σε ρόλο κεντρικού κομματιού, εμφανίζεται σε δύο εκτελέσεις, που λειτουργούν σαν συνδετικός κρίκος με τα υπόλοιπα. Οι τέσσερις μουσικοί δανειζόμενοι τις πολύπλοκες μελωδίες και αρμονίες των πρωτοτύπων, αφήνονται να παρασυρθούν μακριά από την παρτιτούρα με ελεύθερο παίξιμο και εγκεφαλικούς αυτοσχεδιασμούς. Μένοντας ως επί το πλείστον σε χαμηλές ταχύτητες ο Blaser αναπτύσσει τις μελωδίες με παραπονεμένες γραμμές και εκτεταμένη χρήση των multiphonics, κάτω από ακατάπαυστους χρωματισμούς και ξεσπάσματα του Lossing και ρουμπάτο αγωγή από τον Motian και τον Morgan.
Στο “Boundless” ηχογραφημένο ζωντανά στη Λοζάννη, τη Ζυρίχη και τη Βασιλεία, ο τρομπονίστας παρουσιάζει μόνο δικό του υλικό έχοντας το σταθερό κουαρτέτο του, με το οποίο έχει κυκλοφορήσει άλλα δύο CD και όπου συμμετέχουν ο Γάλλος κιθαρίστας Marc Ducret, ο Ελβετός μπασίστας Bänz Oester και ο Αμερικανός ντράμερ Gerald Cleaver. Ολόκληρο το άλμπουμ καλύπτεται από την ομώνυμη σουίτα η οποία περιλαμβάνει τέσσερα εκτενή μέρη, που καθένα τους ξεπερνά σε διάρκεια τα δεκαπέντε λεπτά. Σε σύγκριση με το “Consort in Motion” το αρμονικό πλαίσιο χαλαρώνει, ο ρυθμός γίνεται πιο έντονος και πιο συγκεκριμένος, οι ταχύτητες φτάνουν συχνά στα ύψη και οι δυνατότητες για ελεύθερες πτήσεις πολλαπλασιάζονται. Ο Blaser με την ικανότητά του να ανταποκρίνεται σε πολλαπλές καταστάσεις και προκλήσεις μπορεί να σουινγκάρει με δύναμη ενώ ύστερα από λίγο μπορούμε να διακρίνουμε καθαρά τις κλασικές του επιρροές. Ο Ducret συνδυάζοντας τον ηλεκτρισμό και τη δύναμη του ροκ με πολύπλοκες τζαζ φόρμες ανεβοκατεβάζει την ένταση βοηθούμενος από το σφιχτοδεμένο ρυθμό του Oester και του Cleaver.
www.samuelblaser.com

Jazz & Tzaz, Δεκέμβριος 2011

Fourth Page

Fourth Page: “Along the Weak Rope” (For/Wind)

Η Carolyn Hume

Η πιανίστα Carolyn Hume δουλεύει συνήθως σε ντούο με τον ντράμερ Paul May και μέσα σε μια δεκαετία έχει κυκλοφορήσει μαζί του 5 CD. Κάπου κάπου όμως εμφανίζεται μόνη ή με άλλα, πάντοτε μικρά σχήματα και έχει ηχογραφήσει άλλα 3 άλμπουμ. Σε όλες τις περιπτώσεις τα στοιχεία που επικρατούν είναι τα ίδια: μινιμαλισμός, χαμηλοί τόνοι, εσωστρέφεια. Αυτή τη φορά τη συναντάμε όχι ως leader, αλλά ως μέλος του λονδρέζικου κουαρτέτου Fourth Page, όπου συμμετέχουν ο May, ο κιθαρίστας Charlie Beresford και ο κοντραμπασίστας Paul Marsh. Το πρώτο άλμπουμ του γκρουπ δεν διαφοροποιείται πολύ ως προς το ύφος του σε σχέση με τη δουλειά της Hume. Το αργό τέμπο, ο ακουστικός ήχος και η ίδια σκοτεινή ατμόσφαιρα παραμένουν και στα 6 κομμάτια του “Along the Weak Rope”, δημιουργώντας ένα άκουσμα αυτοσχεδιαστικό μεν, που δεν δίνει όμως έμφαση στο σολάρισμα, ούτε έχει θεαματική εξέλιξη και αλλαγές, αλλά που βασίζεται στην επεξεργασία και ανάπτυξη της ατμόσφαιρας με μικρές, ανεπαίσθητες προσθήκες. Τα ψιθυριστά φωνητικά του Beresford, οι σποραδικές μελωδίες που ακούγονται από τις χορδές του και οι βαριές γραμμές του Marsh επιτείνουν το γκρίζο στις ιμπρεσσιονιστικές εικόνες που συνήθως δημιουργούν τα πλήκτρα της Hume συνοδευόμενα από τα σκουπάκια του May. Στα περισσότερα κομμάτια (“Twist of the Tongue” “The Ash Tree”, “Citadel”) νιώθουμε ένα βαρύ νέφος να κινείται αργά και απειλητικά, το “Along the Weak Rope” θα μπορούσε να αποτελέσει μια ακουστική έκδοση του ήχου του Μπρίστολ, ενώ οι λέξεις που μουρμουρίζει ο Beresford, τα ακόρντα της Hume στο ενδιάμεσο μεγάλων παύσεων και ουποτυπώδης ρυθμός του Marsh και του May είναι ό,τι γεμίζει τον αέρα στα 6 λεπτά του “The Air in Between”.

www.4thpage.com

Jazz & Tzaz, Δεκέμβριος 2011

Sara Serpa – Susana Santos Silva

Γεννήθηκαν την ίδια χρονιά στην Πορτογαλία, είναι νέες, ταλαντούχες και όμορφες και από πολύ νωρίς κατάφεραν να έχουν στο ενεργητικό τους συνεργασίες με πολύ μεγάλα ονόματα της τζαζ. Μέσα από τις δικές τους δουλειές η τρομπετίστα Susana Santos Silva και η βοκαλίστα Sara Serpa ξεχωρίζουν πλέον με τη δική τους φωνή.

Η Sara Serpa σπούδασε κλασικό τραγούδι και πιάνο αλλά ένιωθε μεγαλύτερη έλξη για όσα άκουγε στο Hot Clube Jazz της Λισσαβόνας, παρά για την προοπτική να ασχοληθεί με την κλασική μουσική. Προτίμησε λοιπόν να κατευθυνθεί προς τη Βοστόνη προκειμένου να σπουδάσει αυτοσχεδιασμό. Εκεί ηχογράφησε και το πρώτο της CD με τίτλο “Sara Serpa Quintet” και μετά την αποφοίτησή της, το 2008, εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Δεν της πήρε πολύ χρόνο να κάνει τις κατάλληλες γνωριμίες. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς έκανε εντυπωσιακή εμφάνιση πλάι στο κουιντέτο του Greg Osby, στο “9 Levels” με το οποίο ο σαξοφωνίστας εγκαινίασε τη δική του εταιρεία. Αμέσως μετά η Inner Circle Music κυκλοφόρησε και το δικό της CD “Praia”. Πέρσι ηχογράφησε με δύο από τους δασκάλους της στη Βοστόνη, με τον Danilo Perez το “Providencia” και με τον Ran Blake ένα ντούο άλμπουμ με τον τίτλο “Camera Obscura”.

Στο καινούριο της CD “Mobile” (κι αυτό από την Inner Circle), όπως και στα προηγούμενα βασικό χαρακτηριστικό είναι ότι χρησιμοποιεί τη φωνή της σαν ένα όργανο και όχι με γνώμονα πόσες οκτάβες μπορεί να καλύψει ή πόσο καλό βιμπράτο διαθέτει. Η διαφορά είναι ότι εδώ όλα τα κομμάτια έχουν ένα κοινό τόπο. Η αφετηρία τους βρίσκεται σε αναγνώσματα που τη συντρόφεψαν στη διάρκεια ταξιδιών και κατά τη διαμονή της στις πόλεις που πέρασε τον περισσότερο χρόνο της: τη Λισαβόνα, το Άμστερνταμ, τη Βοστόνη και τη Νέα Υόρκη. Αναγνώσματα που κεντρικό τους θέμα είναι το μοναχικό ταξίδι, η εξερεύνηση του αγνώστου. Εικόνες, χρώματα, εντυπώσεις και συναισθήματα ξεχύνονται συνεχώς από τη φωνή της καθώς διαβάζει ένα ταξιδιωτικό κείμενο του John Steinbeck, καθώς τραγουδά στίχους του Cummings που έχει μελοποιήσει η ίδια, ή όταν αποδίδει με φωνητικά χωρίς λόγια σκηνές από την Οδύσσεια του Ομήρου, από το Μόμπι Ντικ του Melville, από ένα ιστορικό κείμενο του Ηρόδοτου. Μια φωνή που διηγείται ιστορίες όχι μόνο με τους στίχους τραγουδιών, αλλά και (κυρίως) με τις μελωδίες που επινοεί τη στιγμή της ερμηνείας, όπως άλλωστε κάθε καλός αυτοσχεδιαστής όποιο όργανο κι αν παίζει. Κεντρικός ο ρόλος του συμπατριώτη της κιθαρίστα Andre Matos που σχεδόν παντού αναπτύσσει μαζί με τη Serpa τα θέματα και τις μελωδίες, ενώ τη rhythm section απαρτίζουν η καναδέζα πιανίστα Kris Davis, ο μπασίστας Ben Street και ο ντράμερ Ted Poor.

Η Susana Santos Silva από το Πόρτο είναι μέλος δύο μεγάλων ορχηστρών: της εγχώριας Orquestra de Jazz de Matosinhos και της διευρωπαϊκής European Movement Jazz Orchestra. Η πρώτη τής έδωσε τη δυνατότητα να συνευρεθεί  με special guests όπως η Maria Schneider, η Carla Bley, ο Lee Konitz, ο Joshua Redman και ο Kurt Rosenwinkel, ενώ και με τις δύο περιοδεύει ανά την Ευρώπη. Το προσωπικό της ντεμπούτο “Devil’s Dress” πάντως είναι αμιγώς πορτογαλέζικο. Ηχογραφήθηκε στη Λισσαβόνα με ντόπιους μουσικούς και κυκλοφορεί από την Tone Of A Pitch, του χαρισματικού κιθαρίστα Andre Fernandes (γνώριμου από το Eurojazz της Αθήνας) που συμμετέχει στο κουιντέτο της, έχοντας κεντρικό ρόλο, ακριβώς όπως και ο Matos στο CD της Sepra. Το ομότιτλο κομμάτι, με τις συνεχείς εναλλαγές ανάμεσα στην τρομπέτα και την παραμορφωμένη κιθάρα και ανάμεσα στο ρουμπάτο και το σφιχτό γκρουβ, αντιπροσωπεύει ίσως περισσότερο από όλα το ταίριασμα του καθαρού ακουστικού ήχου με τον ηλεκτρισμό του ροκ που συναντάμε στο μεγαλύτερο μέρος του άλμπουμ. Η έντεχνη γραφή της Silva (έχει συνθέσει 6 από τα 8 κομμάτια του CD) είναι γεμάτη από ιδέες, από μελωδικές και ρυθμικές στροφές, σπάνια ακολουθώντας τη σειρά θέμα – διαδοχή των οργάνων στους αυτοσχεδιασμούς – θέμα, δεδομένου ότι το θέμα κατά καιρούς επανέρχεται, η πορεία αλλάζει κατεύθυνση, οι αυτοσχεδιασμοί γίνονται ομαδικοί. Η τρομπέτα μένει συνήθως στις μεσαίες συχνότητές της, το τενόρο του Ze Pedro Coehlo έχει πάντα καθαρό μελωδικό ήχο, ενώ η κιθάρα του Fernandes αλλάζει συνεχώς πρόσωπο. Σπουδαία δουλειά και από το μπάσο του Demian Cabaud και τα τύμπανα του Marcos Cavaleiro.

επαφές: www.saraserpa.com, www.susanasantossilva.com

Jazz & Tzaz, Νοέμβριος 2011